Άρθρα 657 και 658 ΑΚ
Το άρθρο 657 του Αστικού Κώδικα (Π.Δ. 456/84, ΦΕΚ Α’ 164) ορίζει ότι: «Ο εργαζόμενος διατηρεί την αξίωση του για το μισθό, αν ύστερα από δεκαήμερη τουλάχιστον παροχή εργασίας εμποδίζεται να εργαστεί από σπουδαίο λόγο που δεν οφείλεται σε υπαιτιότητα του.
Ο εργοδότης έχει δικαίωμα να αφαιρέσει από το μισθό τα ποσά που εξαιτίας του εμποδίου καταβλήθηκαν στον εργαζόμενο από ασφάλιση υποχρεωτική από το νόμο».
Το άρθρο 658 του Α.Κ. ορίζει ότι: «Το χρονικό διάστημα κατά το οποίο διατηρείται, σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο, η αξίωση για το μισθό σε περίπτωση εμποδίου, δεν μπορεί να υπερβαίνει τον ένα μήνα, αν το εμπόδιο εμφανίστηκε ένα τουλάχιστον έτος μετά την έναρξη της σύμβασης, και το μισό μήνα σε κάθε άλλη περίπτωση. Η αξίωση για το διάστημα αυτό υπάρχει και αν ακόμη ο εργοδότης κατάγγειλε τη μίσθωση, επειδή το εμπόδιο του παρείχε το δικαίωμα αυτό».
Οι διατάξεις των ανωτέρω άρθρων αποτελούν αναγκαστικό δίκαιο και επομένως δεν επιτρέπεται αντίθετη ατομική ή συλλογική συμφωνία ως προς τα κατώτερα όρια του χρόνου κατά τον οποίο διατηρείται η αξίωση του εργαζομένου για λήψη του μισθού του.
Η έννοια του σπουδαίου λόγου αποχής από την εργασία
Για να διατηρηθεί η αξίωση του εργαζομένου για το μισθό, μολονότι δεν παρέχει εργασία, πρέπει το κώλυμα (εμπόδιο) για παροχή εργασίας να οφείλεται σε σπουδαίο λόγο, ήτοι σε λόγο που κατά την καλή πίστη και τα χρηστά συναλλακτικά ήθη, καθιστά δικαιολογημένη τη μη παροχή εργασίας.
Σπουδαίος λόγος αποχής από την εργασία μπορεί να είναι οποιοδήποτε πραγματικό περιστατικό που αναφέρεται είτε στο πρόσωπο του μισθωτού και γενικότερα στο προσωπικό του περιβάλλον είτε σε πραγματικό γεγονός, το οποίο δημιουργεί αντικειμενική αδυναμία παροχής εργασίας εκ μέρους του εργαζόμενου. Η ασθένεια του μισθωτού, όπως προκύπτει από τις διατάξεις των αρθ. 660, 661 ΑΚ, της παρ. 3 του άρθρου 5 του Ν. 2112/1920 (ΦΕΚ Α’ 67), του άρθρου 8 του Β.Δ/τος 16/18-7-1920 και του άρθρου 3 του Ν. 4558/1930 (ΦΕΚ Α’ 124) αλλά και όπως έχει γίνει δεκτό από τη νομολογία των δικαστηρίων (Μον. Πρωτ. Αθ. 826/2011, Α.Π. 542/2010, Εφ. Αθηνών 4214/2010, κ.ά.) συνιστά σπουδαίο λόγο αποχής αυτού εκ της εργασίας του, χωρίς δυσμενείς γι’ αυτόν συνέπειες.
Η έννοια του έτους κατά το άρθρο 658 του Α.Κ./Αξίωση καταβολής αποδοχών
Ως έτος κατά την αληθή έννοια του άρθρου 658 του Α.Κ. νοείται το εργασιακό, εκείνο δηλαδή για τον υπολογισμό του οποίου λαμβάνεται ως αφετηρία μεν το χρονικό σημείο ενάρξεως της συμβάσεως, ως λήξη δε η αντίστοιχη ημερομηνία του επομένου έτους και όχι το ημερολογιακό. Συνεπώς από της συμπληρώσεως των αντιστοίχων προς την ημερομηνία ενάρξεως της συμβάσεως χρονικών σημείων εργασίας, αναβιώνει η αξίωση του εργαζομένου για τις αποδοχές το πολύ ενός μηνός.
Η καταβολή των ανωτέρω αποδοχών θα γίνει σε συνδυασμό προς το άρθρο 5 του Α.Ν. 178/67, σύμφωνα με το οποίο ο εργοδότης για τις τρεις (3) πρώτες ημέρες του κωλύματος υποχρεούται στην καταβολή του μισού ημερομισθίου ή του αναλογούντος μισθού. Από δε τις αποδοχές του υπολοίπου διαστήματος ο εργοδότης δικαιούται να αφαιρέσει τα ποσά που εξαιτίας του κωλύματος καταβλήθηκαν στο μισθωτό από το ΙΚΑ (άρθρο 657 παρ. 2 Α.Κ.). Στην περίπτωση που ο εργαζόμενος δεν επιδοτείται από τον ασφαλιστικό φορέα, τότε ο εργοδότης οφείλει να του καταβάλει για την κάθε ημέρα της απουσίας του, τόσα ημερομίσθια, όσες είναι οι ώρες εργασίας, κατά τις οποίες αυτός θα εργαζόταν, αν δεν μεσολαβούσε το κώλυμα, για εργασία.
